Yaşam Kalitesi Ölçeği (SF-36)
Test araçları arasında yer alan yaşam kalitesi ölçeği bireylerin genel sağlık durumlarının değerlendirilmesini sağlıyor. Yaşam kalitesini artırabilmek için günlük yaşamda ve sağlık durumunda karşılaşılan sorunların anket soruları ile ölçeklendirilmesi sağlanabiliyor.
Short form 36 (SF-36) anket formunda, çeşitli başlıklar altında 36 farklı soru soruluyor. Bireyin sorulara verdiği cevapların değerlendirilmesi, yaşam kalitesini ölçümleri yapılabilecektir.
Psikometrik araçtır ve ölçüm seçenekleri ile hem fiziksel hem de ruhsal sağlık durumları, bunların yaşam kalitesine etki boyutları tespit edilebiliyor. Yaşam kalitesi, sadece fiziksel sağlık ile değil beraberinde ruhsal sağlık ile de ortaya çıkabiliyor.
SF-36 test formu olarak sunulan yaşam kalitesi ölçeği testi, bireyin yaşam kalitesine etki eden durumların, kişinin yaşamındaki rollerinin belirlenmesini sağlayan, psikometrik bir test aracıdır. Genel sağlık durumu araştırmalarında kullanılan yöntemlerden birisidir.
Anket formunda toplam 36 soru yer alıyor ve ilk kez 1992 yılında geliştirilerek, dünya genelinde, psikoterapi için kullanılmaya başlanmıştır. Bireyin, hem fiziksel hem de ruhsal sağlığı ile ilgili kapsamlı bilgilerin elde edilmesini sağlar.
İçerik olarak, bireyin genel yaşamına etki eden tüm unsurların değerlendirilmesini, bireyin psikolojik durumu ile fiziksel sağlığının birlikte değerlendirilmesini sağlayabiliyor.
Uzman terapistler tarafından uygulanan test araçlarının her birisinin amaçları farklıdır ve doğru sonuçların elde edilmesini, genel değerlendirmelerin yapılmasını sağlamaktır. SF-36 formu, genel sağlık değerlendirmesi ile yaşam kalitesinin ölçülmesine yardımcı olacaktır.
Bu test işlemlerinin genel amaçları şunlardır:
Bu amaçlar için 36 soruluk test yapılıyor ve bireyin her soruya verdiği cevaplar, puanlama yapılarak ayrı ayrı değerlendiriliyor.
Yaşam kalitesi ölçeğinin yapılabilmesi için geliştirilen test sisteminde, 8 ana başlık altında 36 soru yer alıyor. Test işlemleri, psikoterapi alanında eğitim almış olanlar tarafından yapılabiliyor.
Bireyin yaşam kalitesini belirlemek ve değerlendirmek için yapılan test içeriklerinde şu başlıklar yer alıyor:
Test içerikleri, sırayla ve eksiksiz olarak uygulanmaya çalışılıyor. Her birey için 15 – 20 dakikada tamamlanabiliyor ve değerlendirme hemen yapılabiliyor.
Fiziksel sağlığın yerinde olması, günlük yaşamda, çeşitli aktivitelerin daha rahat yapılmasını sağlayacaktır. Yaşam kalitesi ölçeğinde fiziksel fonksiyonlar boyutu ile ilgili sorular, kişinin genel sağlık durumu, hareket kabiliyeti, egzersiz yapma durumu, sosyal aktivitelere katılımı gibi durumların değerlendirilmesini sağlıyor.
Fiziksel sağlığın iyi olması, bireyin genel olarak kendisini daha iyi hissetmesini ve psikolojik sorunların etkilerinin daha az görülmesini sağlıyor. Yaşam kalitesi için geliştirilen test aracı, fiziksel fonksiyonların genel olarak değerlendirilmesini sağlıyor.
Test aracı içeriklerinde yer alan fiziksel role engellemeler boyutu, günlük yaşamda karşılaşılan herhangi bir fiziksel engelleme olup olmadığının tespitine yardımcı olur. Bu konu ile ilgili hazırlanan 4 soru, genel fiziksel sağlık hakkında bilgi edinilmesini sağlayacaktır.
Fiziksel role engellemeler boyutu, iş ve sosyal yaşam kısıtlamalarının, fiziksel aktivitelere katılımın sınırlı olmasının, hastalıklardan dolayı bazı fiziksel kısıtlamaların yaşandığının tespit edilmesini sağlar.
Bu değerlendirmelerin yapılması, yaşanan engellemelerin ortadan kaldırılmasını ve yaşam kalitesini artırıcı önlemlerin nasıl alınması gerektiğini gösterir.
Yaşam kalitesi ölçeğinin kategorilerinden birisi de genel sağlık algısı boyutudur. Birey, genel sağlık durumu değerlendirmesini kendisi yapar ve test sorularına verdiği cevaplarla bunu en iyi şekilde gösterir.
Genel sağlık algı boyutun, kişinin genel sağlık durumunu nasıl hissettiğini, sağlık sorunları ile ilgili endişelerini, beklentilerini ortaya koymasını sağlayacak soruların sorulmasını sağlar.
Kişi kendisinin sağlık durumunun iyi olduğunu düşünüyorsa, bu psikolojik olarak da rahatlamasını, genel sağlık algısının olumlu olarak değerlendirilmesini sağlayacaktır. Çeşitli kronik hastalıklar, sağlık endişelerini beraberinde getirir. Yapılacak olan testler, yaşam kalitesinin tüm yönleri ile ele alınmasını, genel sağlık durumuna göre seçeneklerin belirlenmesini sağlayacaktır.
Yaşam kalitesi ölçümlerinde, her boyutun farklı bir önemi ve yeri vardır. Bireyin, hissetmiş olduğu ağrılar, günlük yaşam kalitesini olumsuz etkileyecektir. Hissedilen ağrılar, fiziksel sağlığı doğrudan etkileyecek, bazı kısıtlamalar ile yaşam kalitesinin düşmesine neden olacaktır.
SF-36 test formunda yer alan ağrı boyutu soruları, ağrıların hissedilen şiddeti, sıklığı, psikolojik sağlık üzerindeki etkilerin ölçülmesini sağlayacaktır. Günlük yaşamda hissedilen ağrı boyutları, yaşam kalitesinin belirleyicisi olacaktır. Değerlendirmeler, ağrı boyutunu belirlerken, ağrıyı azaltıcı önlemlerin alınmasını sağlayacaktır.
Yaşam kalitesi ölçümünde kullanılan sosyal fonksiyonlar boyutu, bireylerin toplum içerisindeki, etkileşimleri ve sosyal ilişkilerinin ifade edilmesini sağlar. Kişi ailesi, arkadaşları, çevresi ve toplamla iletişim kalitesini artırdığında, yaşam kalitesinin yükseldiğini görebilecektir.
Sosyal faktörler, fiziksel ve psikolojik sağlığın iyi olmasına katkı sunacaktır. Yaşam kalitesi ölçeğinde, sosyal fonksiyonlar, aile ilişkileri, arkadaş ilişkileri, iş ve meslek yaşamı, toplumsal katılımlar, sosyal ilişkiler olarak ele alınır. Çevresi ile sağlıklı iletişim kuran bireyler, kendilerini daha iyi hissedecek, bunun genel sağlıklarına olumlu etki etmesini sağlayacaktır.
SF-36 testi olarak bilinen ve bireylere uygulanabilen yaşam kalitesi ölçümlerinde, sorular, genel durum tespitlerinin yapılmasını sağlıyor. Yaşam memnuniyeti, bireyin günlük yaşam şartlarından tatmin olduğunu gösterir.
Yaşam kalitesi ölçümlerinde, kişinin günlük yaşamında nelere değer verdiği tespit edilebiliyor. Değer verilen hususlar, duyulan memnuniyeti ya da beklentileri belirleyecektir. Yaşam memnuniyeti bileşenleri arasında, kişisel beklentiler, genel tatmin, genel sağlık durumu, aile ve sosyal ilişkiler, maddi durumlar, iş kariyeri gibi etkenler yer alıyor.
Birey, bilinç altı dünyasında kendisini baskı altında hissettiğinde, duygusal engellemeler yaşayacak ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyecektir. Psikoterapi tedavilerinde, yaşam kalitesi ölçümü testi yapılırken, duygusal engellemeler boyutu dikkate alınır ve bu alanla ilgili hazırlanan sorulara verilen cevaplar uzman deneyimleri ile değerlendirilir.
Duygusal deneyimler, bireyin geçmiş dönemlerde yaşamış olduğu içsel çatışmalar ve travmalardan, toplumsal baskılardan kaynaklanabiliyor. Engellemelerin kaynağı ortaya çıktığında, çözümler daha kolay bulunacaktır.
Bireylerin, psikolojik, fiziksel, sosyal ilişki durumlarının değerlendirilmesi için yaşam kalitesi ölçeği, en iyi araç olarak kullanılır. Yaşam kalitesi ölçeğinin avantajları, kapsamlı değerlendirme yapmayı, hedef belirlemeyi ve müdahale planlarının hazırlanmasını, bireyin fiziksel ve psikolojik durumunun izlenmesini sağlayabiliyor.
Yaşam kalitesi ölçeğinin kullanım alanları arasında, sağlık alanları yer alıyor. Rehabilitasyon süreçleri, kronik hastalıkların engelleme durumları, psikolojik tedaviler kullanım alanı olarak sıralanabiliyor.
Sağlık politikası geliştirme ve toplum sağlığı araştırmaları, yaşam kalitesi ölçesinin en önemli kullanım alanları arasında yer alıyor. Bireyin psikoloji ve genel sağlık durumunun iyileştirilmesini hedefleyen en etkili araçtır.
Çift uyum ölçeği konusunda ilişkiler karmaşık ve çok yönlüdür. Ödüllendirici ve zorlayıcı olabilirler ve bir…
Çiftler arası ilişkilerin değerlendirilmesi ve analiz edilmesi için geliştirilen prepare - enrıch değerlendirmesi evlilik öncesi,…
Kişilerin anksiyete, depresyon ve stres durumlarını ölçmek amacıyla kullanılan ölçeğe dass-21 ölçeği denir. Ölçek her…
Bir bireyin yaşamış olduğu depresyonun şiddetinin öğrenilmesi ve tedaviye ya da terapiye gereksinim olup olmadığının…
Kişinin ruh dünyasında yaşamış olduğu olumsuz durumlar, günlük yasam işleyişine yansıyabiliyor. Duyguların ifade edilmemesi, beynin…
Günümüz dünyasında depresyonun hiç olmadığı kadar ön planda olup insanları etkilemesi, PHQ-9 (hasta sağlık anketi)…