Bir bireyin yaşamış olduğu depresyonun şiddetinin öğrenilmesi ve tedaviye ya da terapiye gereksinim olup olmadığının belirlenerek uygun adımların atılması, Hamilton depresyon değerlendirme ölçeği kullanılması sonrasında belirlenir. Böylece gerekli olan tedaviye başlanarak kişinin günlük yaşamının ve psikolojik sağlığının üst düzeylere çıkartılması sağlanır.
Depresyon Değerlendirme Ölçeği
Depresyon, farklı nedenlerden dolayı kendini gösteren ve bireylerin yaşamlarını ciddi anlamda etkileyen ruhsal bozukluklar arasında yer alıyor. Depresyonun birey üzerindeki belirtilerinin ölçülmesi ve hangi şiddette olduğunun belirlenmesi ise depresyon değerlendirme ölçeği isimli psikometrik araçlar kullanılır. Ölçeklerin doğru şekilde uygulanması ve analiz edilmesiyle beraber hangi tedavilerin en iyi sonuçları ortaya çıkartabileceği ile alakalı ön bilgiler elde edilir.
Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeği Nedir?
HAM-D olarak da bilinen Hamilton depresyon değerlendirme ölçeği, bireylerin yaşamakta oldukları depresyonun şiddetinin ölçülmesi adına klinik ortamlarda değerlendirme araçları arasında yer alıyor.
1960 senesinde İngiliz bir psikiyatrist olan Max Hamilton tarafından geliştirilen bu ölçek ile beraber bireyde kendini gösteren depresif belirtilerin ne kadar yoğun olduğu ile alakalı gerekli bilgiler elde edilir. Böylelikle en uygun yanıtı verebilecek tedaviler arasından seçim yapılabilir.
Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeği Kapsamı
Ölçek, bireyde depresyon ile alakalı farklı belirtileri inceler ve buna göre depresyonun şiddetinin ortaya çıkartılmasını sağlar. Ölçek kapsamında başta duygusal belirtiler olmak üzere anksiyete belirtileri, bilişsel belirtiler, iştah ve uykudaki değişimler, psikomotor ve fiziksel belirtiler incelenir. Bunlar somatik genel belirtiler ile beraber detaylıca incelenir. Böylece en etkili şekilde sonuçların belirlenmesi de mümkün hale gelmiş olur.
Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeğinin Kullanım Amacı
Genel olarak depresyon, her bireyde farklı şiddetlerde kendini gösterir. Hamilton depresyon değerlendirme ölçeği ile beraber ilk aşamada depresyonun şiddetinin belirlenmesi sağlanır.
Şiddetin belirlenmesi sonrasında gerçekleştirilen tedaviye bireyin verdiği yanıtın izlenmesi de yine bu depresyon değerlendirme ölçeği ile mümkün hale gelmiş olur. Depresyon ile alakalı tanının doğruluğunun desteklenmesine yardımcı olan bu ölçek ile beraber belirtiler konusunda çok daha detaylı bilgiler elde edilir.
Hamilton depresyon değerlendirme ölçeği bireyler ile alakalı çalışmaların yanı sıra araştırma ve klinik çalışmalar için de aktif olarak kullanılır. Gerçekleştirilen araştırmalarda kullanılan bu ölçek ile beraber yeni tedavi yöntemlerinin ne kadar etkin olduğunun da belirlenmesi mümkün hale gelmiş olur.
Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeğinde Değerlendirilen Temel Depresyon Belirtileri
Değerlendirme ölçeğinin kapsamında değerlendirme yapılırken öncelikli olarak bilişsel ve duygusal belirtilerin incelemesi yapılır. Psikolojik anksiyete ve somatik anksiyete de yine ölçek içerisindeki belirtiler içerisinde yer alır.
Depresyonun meydana gelmesi halinde psikomotor huzursuzluklar ve psikomotor yavaşlama aşamaları da yine belirtiler kapsamında ölçek dahilinde yer alır. Depresyon belirtileri kapsamındaki fiziksel belirtiler de yine ölçek dahilindeki temel depresyon belirtileri arasında yer alıyor.
Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeğinin Uygulama Alanları
Hamilton depresyon değerlendirme ölçeği, son derece geniş bir yelpaze üzerinden uygulanan araçlar arasında yer alıyor.
- Psikoloji ve psikiyatrik değerlendirmeler
- Klinik uygulamalar
- Halk sağlığı merkezleri
- Sağlık hizmetleri
- Bilimsel çalışmalar
- Akademik çalışmalar ve eğitim
- Depresyon türlerinin keşfedilmesi
Depresyonun kapsamlı şekilde değerlendirilmesi hem bireysel hem de toplumsal olarak son derece büyük bir öneme sahiptir. Aktif olarak kullanılan bu ölçek ile beraber de yalnızca depresyonun şiddetiyle alakalı bilgiler elde edilmez. Aynı zamanda tedavi süreci esnasında da hangi sonuçlara ulaşıldığı ve tedavinin etkili olup olmadığı da yine ölçeğin kullanımı sonucunda belirlenebilir.
Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeği Analizi
Bireydeki depresyon belirtilerinin şiddetinin belirlenmesi ve tedavi esnasında süreçteki değişikliklerin değerlendirilmesi, Hamilton depresyon değerlendirme ölçeği kullanılması ile beraber mümkün oluyor. Ölçekte yer alan sorular için bireyler kendilerine en yakın olan cevabı tercih ederler.
Daha sonrasında da her madde için verilen yanıtlar toplanır ve bu yanıtlar değerlendirilir. Ölçekteki değerlendirme aşamasında belirti şiddeti ve genel depresyon seviyesi belirlenir. Sonrasında tedavi esnasında düzenli olarak bu ölçek kullanılır ve belirtilerde değişiklik olup olmadığı ortaya çıkar.
Ölçeğin uygulanması sonrasında yüksek puan almış bireyler için en yüksek puanlı belirtilere yönelik odaklanma çalışmaları yapılır. Gerçekleştirilen özel müdahale ile beraber bireyin yaşam kalitesinin yükseltilmesi hedeflenir.
Depresyon Şiddetinin Seviyelerinin Puan Aralıklarıyla Tanımlanması
Yapılacak olan Hamilton depresyon değerleme ölçeği gibi ölçekleme işlemleri esnasında her bir sorunun cevabının puan olarak karşılığı bulunur. Daha sonrasında cevaplara göre depresyonun seviyesi belirlenir. Bu seviye, depresyonun şiddetinin belirlenmesi ve doğru müdahalenin yapılabilmesi açısından oldukça önemlidir.
0 – 7 puan arası normal ve depresyonun olmadığı anlamına gelir. 8 – 16 puan ise hafif düzeyde depresyon olarak belirlenir. Bu durumda üzüntü ve mutsuzluk hissi hafif düzeylerdedir. 17 – 23 puan arası orta dereceli depresyon olup klinik müdahalenin gerektiğini belirtir.
24 puan ve üzeri ise şiddetli depresyonu ifade eder. Bu durumda ciddi düzeyde fiziksel, duygusal ve bilişsel belirtiler ortaya çıkar. Kendine zarar verme düşünceleri ortaya çıkabileceği için acil müdahale gerekebilir. Hamilton depresyon değerleme ölçeğinden elde edilecek sonuca göre de uzmanlar tarafından tedavi planlaması yapılır.
Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeği Güvenilir Mi?
Yaşanmakta olan depresyonun doğru şekilde değerlendirilerek tedavi sürecine başlanması oldukça önemlidir. Bu aşamada uygulanan testlerin güvenilir olması da atılacak adımların başarılı olabilmesi adına gereklidir.
Hamilton depresyon değerlendirme ölçeğine ait iç tutarlılık sayıları kabul edilebilir seviyelerde olmasıyla bilinir. Aynı zamanda testin tekrar test güvenilirliği de yine yüksek oranlardadır. Bu oranlar da ölçeğin tedavi sürecinde uygulanması sonrasında tutarlı sonuçları ortaya çıkarttığını gösterir.
Ölçek ile alakalı yapılan geçerlilik çalışmaları sonucunda da başarılı sonuçlar elde ettiği de ortaya koyuluyor. Böylece uzman tarafından gerçekleştirilecek değerlendirme çalışmaları sonrasında bireydeki depresyonun şiddeti ve bunun azaltılması adına hangi adımların atılması gerektiğiyle alakalı adımlar çok daha etkili şekilde atılmış olur.
Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeğinin Avantajları
Kullanılmakta olan bu ölçek, dünyanın farklı yerlerinde sıklıkla tercih dilmesiyle bilinir. Yapılan araştırmalarda kabul görmüş bir araç olması, gerek araştırmacıların gerekse profesyonellerin güvenli şekilde ölçeği kullanılabilmesine olanak sağlar.
Depresyon ölçeğinin en önemli avantajlarından bir diğeri de depresyonun şiddetinin ölçülmesi aşamasında hızlıca sonuç sağlamasıdır. Şiddet seviyesinin net şekilde belirlenmesi sayesinde, daha sonraki tedavi sürecinde istenilen adımlar çok daha iyi atılır. Üstelik bu ölçek tedavi aşamasında da kullanılır.
Böylece tedavinin nasıl etki ettiğinin belirlenmesi de mümkün hale gelmiş olur. Bunun yanı sıra Hamilton depresyon değerlendirme ölçeği, hangi sorunlar için daha yüksek sonuçlar çıkmışsa bunlar için özel müdahalelerin yapılabilmesini sağlar. Farklı yönlerden depresyonun değerlendirilmesi sayesinde, süreçte kişiyi ciddi anlamda etkileyen sorunlar için de müdahaleler doğru olarak yapılır.
Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeği Puanlama Sistemi
Ölçek içerisinde (geleneksel versiyon kapsamında) 17 maddelik bir soru dizisi bireylere sunulur. Bu soruların her birinin puanlanması ile toplam skor elde edilerek bunun üzerine çalışma yapılır.
Puanlama aşamasında 0 ila 4 puan arasında bireyin sorulara puan vermesi istenir. Verilecek cevaplar, sorunun sorulduğu alana göre değişir. Puanlama aşamasında 0 normal ya da en az düzeyi ifade ederken 4 ise en şiddetli düzeyi ifade eder.
