Bir gün kendinizi, kimliğinizi unuttuğunuzu, hayatınıza dair bir farkındalığınızın kalmadığını hayal edebiliyor musunuz? Hiç hesapta olmayan seyahatlere çıktığınızı, kimliğinize dair farkındalığınız olmadan… İşte bu sözlerle hayal ettiğiniz durum dissosiyatif füg’ün ne olduğunu bize kısaca açıklar. Kişinin önemli otobiyografik bilgilerine dair farkındalığını kaybettiği psikolojik durum “dissosiyatif füg” olarak adlandırılmaktadır.
Dissosiyatif füg’ün belirtileri nelerdir?
Dissosiyatif füg yaşayan insanlar kendilerini aniden iş yerinde, sahilde vs. bulabilirler ya da oraya seyahat ettiklerine dair hafızalarında hiçbir bilgi olmayan yerlerde bulunabilirler. Gittikleri yer illa ev dışı değildir, kendilerini oraya gittiklerini hatırlamadan odanın bir köşesinde, ya da dolabın içinde bulabilirler. Yani dissosiyatif füg “şaşkın bir gezinme” olarak adlandırılabilir.
Dissosiyaif füg’de kişi kendi kimliğini unutmanın yanı sıra yeni bir kimlik edinmiş olabilir. Önceki kimliğine ve yerleşim yerine karşı ise tam bir unutma söz konusudur. Dissosiyatif füg döneminde meydana gelen seyahat, birkaç saat veya birkaç hafta hatta birkaç ay da sürebilmektedir. Füg dönemi aniden ya da kademeli olarak sona erebilir. Füg dönemi sona erdiğinde ise kişi füg döneminde neler olduğunu hatırlayamaz.
Dissosiyatif füg, dissosiyatif kimlik bozukluğu yaşayan kişilerde daha yaygın görülmektedir. Dissasyonların genellikle kişilerin aşırı psikolojik sıkıntılardan kına kurtulmasına yardımcı olacak bir savunma olduğu düşünülmektedir. Dissosiyatif füg de aynı şekilde kişinin tehdit edici ya da tahammül edemediği bir durumdan, ortamdan zihinsel ve fiziksel olarak kaçtığı bir durumdur.
Dissosşyatif füg, dissosiyatif amnenizinin bir alt türüdür. Dissosiyatif amnezi kişinin basit bir unutkanlıkla açıklanamayacak şekilde hayatının bir bölümünü hatırlayamamasıdır. Bu unutulan yaşam dönemleriyse kişi için travmatik yaşantıların olduğu dönemlerdir. Dissosiyatif füg de çoğunlukla dissosiyatif amnezi ile birlikte görülür. Dissosiyatif füg %0.2 gibi düşük bir yaygınlığa sahiptir. Genellikle 20’li ve 30’lu yaşlarda ortaya çıkar. Ancak bazen küçük yaştaki çocuklarda da ortaya çıkabilmektedir.
Dissosiyatif füg’ün nedenleri nelerdir?
Dissosiyatif füg’ün başlangıcı genellikle anidir ve çok stresli ya da travmatik bir olay sonrasında oluşur. Dissosiyatif füg ortaya çıkma ihtimali oluşturabilecek bazı olaylar şu: doğa örnekler verilebilir: afetler, savaşlar, ciddi evlilik sorunları, mali sıkıntılar, alkol kötüye kullanımı, depresyon, çocuk istismarı… Dissosiyatif füg’ün tedavisi nasıldır?
Dissosiyatif füg için spesifik bir tedavi yoktur. İyileşme süreci dissosiyatif füg yaşayan kişinin kendisinin durumun farkına varmasıyla ya da geçmişiyle ilgili sorulara uygun şekilde yanıt veremediğini görmesiyle başlar.
Dissosiyatif füg için yapılabilecek etkili bir tedavi ise kişinin dissosiyatif füg yaşamasına katkıda bulunabilecek tehditlerden ya da stresli durumlardan uzaklaştırmayı içerir. Psikoterapi empatik, destekleyici bir yaklaşım ile dissosiyatif füg yaşayan kişinin kendini güvende hissetmesini sağlayacaktır. Tedavi süreci ile kişinin stresi daha etkili bir şekilde yönetmesine yardımcı olacak sağlıklı başa çıkma stratejileri geliştirilir. Yapılan bu terapi yardımıyla kişinin dissosiyatif füg yaşaması engellenmektedir.
Siz ya da bir yakınınızın dissosiyatif füg yaşadığını düşünüyorsanız daha detaylı konuşmak ve düzenli görüşmeler sağlamak için Terapi Koltuğu uzmanlarıyla iletişime geçebilirsiniz.
