Kişiler günlerinin büyük bir bölümünü iş yerlerinde geçiriyor. Bu durumda iş yerinde yaşananların kişiyi oldukça etkileyebileceğini söylersek de yanılmayız. Peki bu iş yerinde mobbing yaşanıyorsa… Mağdurlarının psikolojik olarak zorlandıkları mobbing’e uğradığınızı nasıl anlarsınız ve neler yapmalısınız, şimdi buna bakalım.
Mobbing Nedir?
Mobbing’in dilimizdeki karşılığı: psikolojik taciz, yıldırma, iş yerinde psikolojik şiddet, zorbalık, psikolojik saldırıdır. Mobbing, iş yerinde çalışan kişiye yönelik sistematik bir baskı yaratmaktır. Bu baskı; bunaltma, korkutma, tehdit gibi yollarla yaratılıyor. Mobbing mağduru ise en sonunda ya istifa ediyor ya işten çıkarılıyor.
Kimler Mobbing Uygular, Kimler Mobbing’e Uğrar?
Mobbing’de iki taraf vardır: Mobbingi uygulayan ve mobbinge uğrayan. Mobbinge uğrayan kişi için mobbing’in yoğun psikolojik etkileri vardır. Mobbing uygulayan kişinin ise var olan psikolojik sorunları sebebiyle mobbing uyguladığı kabul ediliyor. Mobbing uygulayan ile mağduru için ortak olan bir nokta olduğunu görüyoruz aslında: psikolojik sorunlar…
Mobbing uygulayan ve mağdurlarının nasıl kişiliklere sahip oldukları ise merak konusu. Mobbing uygulayan kişilerin yeteneksiz, açık iletişim kuramayan, bencil, itibarını yükseltme ihtiyacı hisseden, güce aç ve dürüst olmayan kişiler oldukları görülür. Mobbing mağdurlarının ise 3 ayrı tipi olabiliyor: “hoş/kibar insanlar”, “savunmasız insanlar” ve “en iyi, parlak insanlar”. Genel olarak bakıldığında ise mağdurların zeki, yaratıcı, dürüst, yetenekli, özgüvenli ve kendilerini işlerine adamış oldukları görülür.
Mobbing’e Uğradığımı Nasıl Anlarım?
Mobbing bir süreçtir ve aşamalı olarak gerçekleştirilir. Eğer iş yerinizde şunlar oluyorsa mobbing mağduru olabilirsiniz:
Konuşmanıza izin verilmiyor, sözünüz kesiliyorsa,
Siz ve yaptığınız işler eleştiriliyorsa,
Küçümseniyor, aşağılanıyor ve azarlanıyorsanız,
Siz yokmuşsunuz gibi davranılıyorsa,
Arkanızdan konuşuluyor, dedikodunuz yapılıyorsa,
İmalı sözler ediliyorsa,
Size iş verilmiyorsa, anlamsız işler veriliyorsa ya da yeteneklerinizin çok üstünde işler veriliyorsa,
Sağlığınıza zararlı işler yapmak zorunda bırakılıyorsanız,
Psikolojik sorunlarınız olduğu hakkında ikna edilmeye çalışıyorsanız,
Tehdit ediliyorsanız.
Mobbing’in Etkileri Neler?
Öncelikle bir kişinin uğradığı mobbing’in etkilerinin o kişiyle sınırlı kalmadığını söyleyelim. Çünkü iş yerinde baskıya uğrayan kişi eve gelince huzursuzluğunu evine yansıtacaktır. Böylelikle aile içinde sorunlara yol açabilen mobbing’in toplumsal bir sorun haline gelebileceği açıktır. Bir mobbing mağdurunun güne stresle başladığını söylemek de yanlış olmaz çünkü onu iş yerinde stres bekliyordur; ama çalışması gerekmektedir. Bu da çaresizlik hissetmesine yol açar.
Mobbing görmenin ilk aşamalarında mağdurun sebepsiz ağlamaları görülür. Unutkanlıklar, halsizlik, uyku sorunları, iştahsızlık, sinirlilik, konsantrasyonda zorluk şeklinde belirtiler yaşanır. İkinci aşamada ise; mide sorunları, depresyon, yüksek tansiyon, işe gitmek istememe ve geç kalma sorunları eklenir. Üçüncü aşamada kişinin depresyonunun şiddetinin arttığı, kaygı ve panik atak yaşadığı görülür. Daha yoğun bir mobbing’in ise sonucu intihar olabiliyor.
Bunlar mobbing’in bireysel etkileriydi. Kurumdaki etkilerine gelirsek de; kurumda stresli bir hava hakim olur, ekip çalışması zorlaşır, çatışmalar yaşanır. Dolayısıyla da kurumdaki verim düşer.
Mobbing’e Uğruyorum, Ne Yapmalıyım?
Öncelikle iş yaşamınızdan ibaret olmadığınızı hatırlamanızda fayda var. İş dışındaki sosyal yaşamınızı sürdürün ve böylelikle sosyal çevrenizin desteğini hissedin. Mobbing ile başa çıkmak için ise kurban rolüne girmekten sakının. Mobbing uygulayan kişiye duygusal tepkiler vermekten kaçınarak onu temkinli şekilde uyarın. Durum düzelmiyorsa sorunu yöneticilerinize taşıyın. Mobbing süresince yaşadığınız psikolojik sorunları çözmek için Terapi Koltuğu™ uzmanlarından destek alabilirsiniz.
Resmi bir şikayet için ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına, Alo 170’e ve CİMER’e başvurabilirsiniz.
