Yapılması planlanan işlerin ve görevlerin ileriki bir zamana bırakılıp ötelenmesi “erteleme” olarak adlandırılır. Yapmamız gereken işi erteleyerek geçici bir süre rahatlama hissi yaşarız. Ertelemenin altında “daha sonra daha iyi yaparım” düşüncesi olsa da sonraki gün gelince kişi yine erteler, kendine verdiği sözü tutamaz. Bu sebeple erteleme “ertesi gün sendromu” olarak da adlandırılır.
Herkes hayatında bir şeyleri erteler. Ama bazılarımız bunu sorun olacak derecede çok yaparlar. Çünkü ertelediği işler hep biriktiği için kişi için içinden çıkılamaz bir hal alır. Zaten üşendiği işler birikmiştir ve şimdi onları halletmek daha zordur. Ertelenen her iş kendisinden sonraki işleri de etkilemiştir yani. Kişi ertelediği için işlerinin birikmesinden dolayı stres, suçluluk, yetersizlik, kaygı, umutsuzluk gibi duygular yaşayabilir. Yaşanan olumsuz duyguların yanı sıra kişi kişisel, sosyal, kariyer ve akademik konularda başarısızlıklar yaşar. Çünkü yapması gerekenleri yapmamış, ertelemiştir. Sonuç olarak kişilerin kendini iyi hissetmeleri azalır.
Erteleme davranışının nedenleri neler? Neden işlerimi erteliyorum?
Ertelemenin kişilere has pek çok sebebi olabilir. Bunlar aşağıdaki gibi olabilir:
Mükemmeliyetçi olmak ertelemeye sebep olur. Kişi ya en iyisi olsun ya da hiç olmasın dediği için işlerini en iyi şekilde yapacağına inandığı zamana öteler.
İşi yapamayacağına, başarısız olacağına inanmak gibi olumsuz ve gerçekdışı düşünceler de kişiyi ertelemeye yöneltir.
Ertelenen işe dair ilgi, motivasyon, beceri ve bilgi eksikliği
İşe dair yaşanan belirsizlikler
Zamanı etkili kullanamamak, öz-düzenleme becerilerinde eksiklik
Öğrenilmiş çaresizlik yaşamak
Olumsuz değerlendirilme kaygısı
Ertelemekten nasıl kurtulurum?
Ertelemenizin sebebi insanları kıramayıp işinizi gücünüzü bırakıp onların istediklerini yapmak ise “hayır” demeyi öğrenmeye çalışın.
Neleri erteliyorsunuz? Ertelediklerinizin bir listesini çıkarın. Bu işleri neden ertelediğinizi düşünün ve yazın. Yazdıklarınız mantıklı sebepler mi yoksa bahane mi, bunu bir gözden geçirin. Erteleme nedeniniz gerçekten var olan mantıklı bir sebep ise öncelikle bu sebebi çözün.
Neleri ertelemediğinizi görmek de fayda sağlayabilir. Ertelediğiniz işleri ertelemediğiniz işler gibi yapmanın bir yolunu bulursunuz belki. Ya da size neyin zor geldiğini görmenize yardımcı olur.
Ertelemek ile neler kazandığınızı düşünün. Bu size neden erteleme davranışı yaptığınızı görmekte fayda sağlayacaktır.
Ertelediğiniz iş ile ilgili eksik bilgi ve becerileriniz varsa tamamlamaya çalışın. Bu da sizi ertelemeye itiyor olabilir.
Ertelemenin sebeplerinden önemli bir tanesi mükemmeliyetçiliktir. “Başka zaman daha iyi yaparım” düşüncesine kanmayın. Yaptığınız şeyin mükemmel olması gerekmiyor. Sadece başlamaya bakın. Bunu yaparken de çok önemli bir nokta: minik adımlarla başlayın, asıl hedefinize giden yolda küçük amaçlarınız olsun. Onlara ulaştıkça sevdiğiniz bir şeyi yaparak kendinizi ödüllendirebilirsiniz bile.
Küçük amaçları hallettikçe yaşadığınız devamlılık hissi sizi daha da çok motive edecektir ve bir süre sonra yaptığınız işe alışmış olacaksınız, üşenmeyeceksiniz.
Erteleme davranışınız zamanınızı yetirememekten kaynaklı ise zaman yönetimi yapmaya çalışın. Sitemizde “zaman yönetimi” konulu makaleye göz atabilirsiniz.
Yaşadığınız erteleme sorunu ile bir uzman eşliğinde başa çıkmak istiyorsanız Terapi Koltuğu uzmanlarıyla istediğiniz yer ve saatte görüşmeler ayarlayabilirsiniz. Ayarlamak istiyorsanız bir an önce ayarlayın yalnız, ertelemeyin 😊 Çünkü “şimdi değilse ne zaman?”
