Empati, ilişkiler bağlamında sıklıkla duyduğumuz bir kavramdır. Peki empati tam olarak ne anlama geliyor? Sizin hissettiğiniz şey empati mi, yoksa sempati mi? Empati yeteneğini nasıl geliştirirsiniz gibi soruların cevapları için okumaya devam edin.
Empati, başka bir kişi, hayvan ya da kurgusal karakterin düşüncelerini ve duygularını tanıma, anlama, paylaşma yeteneğidir. Empati ile başkalarının bakış açısı deneyimlenir. Bu da olumlu sosyal davranışlara ve yardım edici davranışlara yol açar. Yani, empati geliştirmek ilişkiler için ve şefkatli davranmak için oldukça önemlidir.
Empati neden önemlidir?
Empati yeteneğimiz sayesinde başkalarıyla iş birliği yapabilir, dostluklar kurabilir, ahlaki kararlar alabilir, zorbalığa uğrayan kişileri gördüğümüzde müdahale edebiliriz. Empati yeteneğimiz ile karşımızdaki kişinin duyulduğunu ve anlaşıldığını hissettiririz. Ayrıca empatinin farklı bir yararı daha vardır: Empati sayesinde diğer kişilerin niyetinin zihinsel bir modelini çıkarırız. Böylelikle tehlikeleri tespit edip korunabiliriz. Örneğin bir çocuk yere düştüğünde ebeveyni ya sakince ya da endişe içinde tepki verir. Çocuk ebeveynine bakar ve, ya ayağa kalkıp üstünü silkeler ya da hıçkırarak ağlamaya başlar. Yani empati duygusu sayesinde annesinin hissettiğini anlayan çocuk davranışına da ona göre yön vermiş olur.
Empati ne zaman gelişir?
İnsanlar ilk, bebeklik döneminde empati belirtileri göstermeye başlarlar. Ve empati yeteneği çocukluk ve ergenlik yılları boyunca istikrarlı bir şekilde gelişmeye devam eder. Bebekler 18 aylık olmadan empatinin temelleri atılmış olur. Böylelikle diğer insanların düşünceleri hakkında ileri düzeyde akıl yürütmeleri yaklaşık olarak 5 yaşlarında gelişir. Bir çocuğun ne kadar empati yeteneğine sahip olacağını belirleyen önemli faktör ise ebeveynlerinin empatik modeller olmasıdır.
Empati ve sempati arasındaki farklar nelerdir? Empati mi yapıyorum sempati mi?
Genellikle kişilerin empati sandıkları şey sempati olabiliyor ve bu iki kavram birbiri yerine kullanılabiliyor. Oysa kesinlikle aynı anlama gelmezler. Empati karşındakinin duygularını anlamak iken, sempati karşındakinin duygularını hissetmek anlamına gelir. Yani sempati yaparken kişi karşıdaki seviniyorsa sevinir üzülüyorsa üzülür. Karşısındakinin aynısını hisseder. Bir duygu bulaşması söz konusudur. Empatideki durum ise böyle değildir, temel mesele karşıdakini yargılamadan anlamaktır. Sempati yaparken ise anlamasan bile hak verirsin. Etkin bir iletişimde ve sağlıklı ilişkilerde kişilerin sempatiden ziyade empati yeteneklerini geliştirmesi gereklidir.
Empati nasıl geliştirilir?
İnsanlar empati geliştirebilirler. Bunun bir yolu kendinden farklı insanlarla daha fazla zaman geçirmektir. Böylelikle başkalarına karşı empatik bakış açısı kazanabiliriz. Başka bir araştırmada roman okumanın da empatiyi geliştireceği belirtiliyor. Çünkü roman okurken kendimizi sıklıkla başkalarının yerine koyarız. Meditasyonun da empatiyi artıran beyin durumlarını geliştirmeye yardımcı olduğu görülmüştür.
Empati konusunda kendinizi geliştirmek istiyorsanız Terapi Koltuğu uzmanlarıyla istediğiniz yer ve saatte görüşmeler sağlayabilirsiniz. Çünkü empati son derece önemlidir ve ne mutlu ki geliştirilebilir!
