Biriktiricilik bozukluğu, kişinin sahip olduklarını, gerçek değerine bakılmaksızın, ihtiyaç duyacağı gerekçesiyle elden çıkarmakta zorlanma durumudur. Biriktiricilik bozukluğu eşyaların yığınlar halinde istiflendiği, eşyaların varlığından ötürü evde yürümekte zorluk çekildiği bir sorundur. Biriktiricilik yapan kişinin kafasındaki düşünce şudur: “İlerleyen zamanlarda biriktirdiğim bu eşyalar bana gerekli olabilir. Bunları biriktirdiğim için kendimi güvende hissediyorum.” Biriktiricilik bozukluğu olan kişi, önemsiz postalar, eski gazeteler, makbuzlar, kıyafetler, makyaj malzemeleri, kremler gibi çoğu insanın çöp olarak kabul edeceği şeyleri atma konusunda direnç yaşarlar. Bu kişiler eşyalarına duygusal olarak da bağlı hissederler. Bu eşyaları atacak olmak kişilerde önemli bir sıkıntı hissettirir. Ayrıca eşyalar yüzünden yaşam alanları daralan bu kişiler evlerinde yürümekte dahi zorluk çekebilirler. Dağınıklığın birikmesi sonucu evde düzen ve temizlik eksikliği yaşanır; sağlık ve güvenlik riskleri yaşanır. Bu sebeplerle bu sorunu yaşayan kişiler ve çevresindeki kişileri etkileyen sosyal, mesleki ve işlevsel sorunlar oluşturabilir. Çevresindeki kişiler bu dağınıklığı attırmayı başaramaz. Zaten biriktirme bozukluğuna sahip kişi eşya atmak için baskı yapılmasından da hoşlanmaz. İstifçi kişi aksi yöndeki kanıtlara rağmen nesneleri biriktirmenin bir sorun teşkil etmediğine tamamen ikna olmuş olabilirler.
Biriktiricilik bozukluğunun belirtileri nelerdir?
Gerçek değeri ne olursa olsun sahip olduklarını elden çıkarmakta ya da onlarla ilişkisini kesmekte sürekli olarak zorluk çekmek.
Bu zorluk, söz konusu nesneleri saklamanın gerekliliği algısından ve onları elden çıkarmanın yarattığı sıkıntıdan kaynaklanır.
Sahip olduklarını elden çıkarma zorluğu, bu nesnelerin birikmesi ile sonuçlanır. Birikme sonucu daralan yaşam alanları kullanım amacından uzaklaşır.
Biriktiricilik, klinik açıdan belirgin bir sıkıntıya ya da toplumsal, işle ilgili ya da diğer alanlarda işlevsellikte düşmeye neden olur.
Biriktiricilik bozukluğunun nedenleri nelerdir?
Biriktirme bozukluğu, bir tür obsesif kompulsif bozukluk olarak görülür. Biriktirmeciliğin en yaygın nedeni israftan kaçınmaktır. Biriktirmecilik için var olan risk faktörleri, travmatik bir olay yaşamak, biriktiren bir aile üyesine sahip olmak olabilmektedir.
Genellikle ergenlik yıllarında başlayan biriktirmecilik, kişi yaşlandıkça kötüleşir. Biriktirmecilik bozukluğu yaşayan kişilerin genellikle depresif ya da anksiyete bozukluklarından da muzdarip olduğu görülmüştür.
Biriktiricilik bozukluğunun tedavisi var mıdır?
Biriktiricilik bozukluğu tedavi edilmezse ömür boyu devam edebilir. Ancak tedaviye başlandığı takdirde kişi sorunundan kurtulabilir. Tedavi, terapi ile gereksiz eşyalara tutunma ihtiyacını azaltmaya yardımcı olmak, karar verme, stres azaltma ve organizasyon becerilerini geliştirmekten oluşabilir.
Biriktirme bozukluğu semptomlarını hafifletmek için terapi yardımının yanında uygun görüldüğü takdirde ilaç da kullanılabilmektedir. Etkili terapi yaklaşımı olarak genellikle Bilişsel Davranışçı Terapi tercih edilmektedir.
Siz ya da bir yakınınız biriktiricilik bozukluğundan muzdaripseniz istediğiniz yer ve saatte Terapi Koltuğu uzmanlarıyla görüşebilir, sorununuzu çözmek için bir adım atabilirsiniz.
