Beden Dismorfik Bozukluğu Nedir? Tedavisi Var Mıdır?

Beden dismorfik bozukluğu (beden algısı bozukluğu), kişinin hayali veya hafif bir fiziksel kusuru ile orantısız bir şekilde uğraşması ve bu durumun iş, özel, sosyal yaşamında belirgin bir sıkıntı ve işlevsellikte azalmaya yol açmasıdır. Bu kusurlar, başkalarınca görülüp fark edilemeyen ya da önemsenmeyecek şeylerdir. Kişi bedeninin belli bölümlerden sürekli yakınır ve o bölge ile uğraşır, kendi dış görünümünü başkalarıyla kıyaslar. Yakınmalar genellikle yüz veya baş bölgesi ile ilgili olur ve önemsiz kusurlardır ya da hayalidir. Çoğunlukla duyulan endişeler yüz, burun, dudak, gözler, saçlar, cinsel organlara dairdir. Ergenlerle yapılan bir çalışmada Batı toplumuyla Türk toplumunun endişe hissettiği bölgelerinin farklı olduğu görülmüştür. Batı toplumunda kaygı uyandıran organlar yüz, cilt ve saç iken, Türk toplumunda kalça ve bel-karın bölgesidir. Çünkü güzellik algısı kültürden kültüre değişmektedir. Beden dismorfik bozukluğu olan kişilerin ortalama olarak kusurlu buldukları ve uğraştıkları beden bölgeleri sayısı ise ortalama olarak 5-7’dir. Beden dismorfik bozukluğu yalnızca beden bölgelerine dair değildir. Hissedilen kaygı, beden işlevine de dair olabiliyor. Örneğin terleme ve buna bağlı olarak kötü koku salgılandığına yönelik kaygılar da beden dismorfik bozukluğu belirtilerine örnek olarak verilebilir. Bedensel kusurları gizlemek için verilen uğraşlar nelerdir? Bedene dair hissedilen bu kaygılar kişinin kaçınma davranışı geliştirmesine yol açabilir. Örneğin kişi kaygıları sebebiyle sosyal ortamlara girmeyebilir, evden dışarı çıkmayabilir, ya da yalnızca akşamları dışarı çıkabilir. Çünkü kaygı duydukları o bedensel kusurlarının başkaları tarafından fark edildiğine inanırlar. Bu sebeple de aynalardan görüntülerine bakarlar ya da tam tersi kendilerini görmek istemeyip ayna gibi görüntü yansıtan nesnelerden uzak dururlar. Kusurlu olduğuna inandıkları bölgelerini gizlemek içinse aşırı makyaj yapar ya da giyim kuşamda değişikliklere giderler. Beden dismorfik bozukluğunun nedenleri nelerdir? Beden dismorfik bozukluğu, genetik duyarlılığı olan bireylerin yaşadığı kötü yaşam olayları, bilişsel bozukluklar ve ardından öğrendikleri davranışlar sonucu gelişmektedir. Beden dismorfik bozukluğu kimlerde görülür? Bu kişilerin estetik duyarlılıklarının daha fazla olduğu görülmüştür yani güzelliğe ve uyuma verdikleri değer fazladır. Utangaç, mükemmeliyetçi ve endişeli mizaçlı kişiler beden dismorfik bozukluğu geliştirmek açısından risk altındadırlar. Çocukluk çağında alay edilen, fiziksel, cinsel şiddet görmüş, cinsel istismara uğramış, sosyal destek görememiş, yaşıtlarıyla yeteri kadar ilişki kuramamış bireylerde beden dismorfik bozukluğu daha fazla görülür. Beden dismorfik bozukluğunun tedavisi nasıldır? Beden dismorfik bozukluğu olan kişiler psikiyatri polikliniklerinden ziyade dermotologlara, iç hastalıkları uzmanlarına, cerrahlara ve en çok da plastik cerrahlara başvurmaktalar. Çünkü bu bir psikolojik sorun olarak bilinmemektedir ve kişiler bedensel kusurlarını değiştirmeye odaklıdırlar. Oysa Bilişsel Davranışçı Terapinin, beden dismorfik bozukluğu tedavisinde etkili olduğu görülmüştür. Terapi yardımının yanı sıra ilaç tedavisi de tedavinin diğer ayağını oluşturabiliyor. Bedeninizle uğraşmaktan yorulduysanız ve bedeninize dair daha doğru bir algı edinmek istiyorsanız haydi bir adım atın. Bir terapi sürecine başlamak ya da aklınızdaki soruları sormak için Terapi Koltuğu psikologlarıyla iletişime geçebilirsiniz.